Przezodbytnicza biopsja prostaty
Przezodbytnicza biopsja gruczołu krokowego pod kontrolą TRUS to standardowa procedura wykonywana w przychodniach urologicznych, mająca na celu wykrycie raka prostaty. Obecnie, przezodbytnicza biopsja stercza jest najbardziej rozpowszechnioną techniką biopsji na świecie – stanowi aż 95% wszystkich przeprowadzonych biopsji.
Procedurę przeprowadza się przy pomocy ultrasonografu, sondy ultradźwiękowej, igły do pobierania próbek i pistoletu do biopsji, najczęściej w znieczuleniu miejscowym.
Istnieją dwa rodzaje biopsji przezodbytniczej:
- przezodbytnicza biopsja pod kontrolą ultrasonografii 2D,
- przezodbytnicza biopsja fuzyjna pod kontrolą obrazu USG/MRI.
Biopsja przezodbytnicza – Procedury
Przezodbytnicza biopsja gruczołu krokowego wykonywana pod kontrolą ultrasonografii 2D tzw. „ślepa biopsja”.
Na świecie ponad 90% wykonywanych biopsji gruczołu krokowego stanowi standardowa, systematyczna, przezodbytnicza biopsja gruczołu krokowego wykonywana pod kontrolą ultrasonografii 2D tzw. „ślepa biopsja”. Cały zabieg trwa jedyne 15-20 minut i jest wykonywany w znieczuleniu miejscowym, po ułożeniu pacjenta na plecach oraz z uniesionymi nogami w pozycji "litotomijnej", lub na prawym boku.
Obraz ultrasonograficzny umożliwia urologowi ustalenie położenia w obrębie gruczołu krokowego i rozłożenie biopsji (na ogół 12 biopsji, po 6 na płat prostaty) według wzoru sekstantu w celu maksymalizacji ich skuteczności.
Metoda ta gwarantuje pobranie próbki z tylnej powierzchni gruczołu krokowego, jednak jest ograniczona w przednim odcinku i koniuszku.
W przypadkach prawidłowego wyniku nie można wykluczyć obecności choroby nowotworowej w innych obszarach prostaty, z których wycinki podczas zabiegu nie zostały pobierane.
Podsumowując:
- skuteczność tego typu biopsji jest niepewna,
- niska wykrywalność nowotworów zlokalizowanych w odcinku przednim,
- nawet jeśli wynik biopsji jest ujemny, wciąż nie można wykluczyć obecności nowotworu,
- w przypadku wyników nisko dodatnich, może utrzymywać się podejrzenie bardziej agresywnego nowotworu.
Biopsja standardowa:
Pomija około 25% przypadków nowotworu.
Przypadkowe wykrycie nowotworu małej złośliwości.
Błędne oszacowanie wielkości guza.
Wydaje się nieuniknione, że wkrótce ten rodzaj biopsji zniknie na korzyść przezodbytniczych lub przezkroczowych biopsji fuzyjnych 3D.
Przezodbytnicza biopsja fuzyjna 3D
Rezonans magnetyczny prostaty to obecnie najdokładniejsze badanie pozwalające wykryć ewentualny nowotwór tego gruczołu.
Biopsja fuzyjna oparta jest o fuzję obrazów rezonansu magnetycznego (MRI) i USG w czasie rzeczywistym. Przewagą tego badania jest fakt, że korzysta z obrazowania rezonansem magnetycznym prostaty do pobierania wycinków z precyzyjnie określonych, podejrzanych, obszarów. Dzięki temu minimalizuje nadmierną wykrywalność nowotworów nieistotnych klinicznie, a także zwiększa wykrywalność nowotworów prostaty istotnych klinicznie, przy jednoczesnym zmniejszeniu liczby pobieranych wycinków. Procedurę tą można wykonać w warunkach ambulatoryjnych w znieczuleniu miejscowym.
Więcej informacji o biopsji fuzyjnej
Skuteczność tej techniki została potwierdzona w międzynarodowym badaniu „PRECISION” z udziałem 500 pacjentów w ponad 23 ośrodkach.
- wysoka precyzja zabiegu,
- o 46% zwiększona wykrywalność nowotworu znaczącego klinicznie,
- o 56% zmniejszona wykrywalność nieistotnego klinicznie nowotworu,
- 3 razy mniejsza liczba rdzeni tkankowych pobieranych w trakcie badania (mniejsza liczba powikłań i efektów ubocznych).
Biopsja przezodbytnicza a biopsja przezkroczowa
| Biopsja przezodbytnicza | Biopsja przezkroczowa | ||
|---|---|---|---|
| Znieczulenie | Miejscowe | Miejscowe | Ogólne |
| Pobyt w szpitalu | Pacjent ambulatoryjny | Pacjent ambulatoryjny | 1 dzień |
| Dyskomfort odczuwalny w trakcie zabiegu | Umiarkowany | Średnio umiarkowany | Brak |
| Ryzyko wystąpienia infekcji | Niskie | Bardzo niskie | Bardzo niskie |
Źródło: Transperineal vs transrectal biopsy in MRI targeting - Grummet et al. Transl Androl Urol - Czerwiec 2017
Dowiedz się więcej o różnicach między prezkroczową i przezodbytniczą biopsją.Skutki uboczne i możliwe powikłania
Pomimo tego, że całkowity powrót do zdrowia po zabiegu jest dość szybki, sama procedura biopsji przezodbytniczej niesie ze sobą możliwość wystąpienia następujących skutków ubocznych:
- ból i dyskomfort w okolicy miejsca pobranej próbki,
- trudności w oddawaniu moczu,
- obecność krwi w moczu i/lub spermie,
- efekty uboczne znieczulenia ogólnego,
- ryzyko wystąpienia infekcji (2 do 4%).
