[FILM] Jak rozpoznać raka prostaty – lek. Marek Zawadzki – urolog

Jak rozpoznać raka prostaty? Nowoczesna diagnostyka krok po kroku

Rak prostaty to jeden z najczęstszych nowotworów u mężczyzn – ale też jeden z najlepiej rokujących, jeśli zostanie wykryty odpowiednio wcześnie. Współczesna diagnostyka pozwala z dużą precyzją określić, czy zmiana nowotworowa wymaga leczenia, czy jedynie obserwacji.

Zobacz krótki materiał, w którym lek. Marek Zawadzki krok po kroku wyjaśnia, jak wygląda nowoczesna diagnostyka raka prostaty – od badania PSA aż po decyzję o leczeniu lub obserwacji.

Czy warto obejrzeć film?

Dla specjalistów:

1. Film przedstawia jasną i praktyczną ścieżkę diagnostyczną raka prostaty zgodną z aktualnymi rekomendacjami.
2. Omawia zastosowanie biopsji fuzyjnej w codziennej pracy urologa.
3. Artykuł natomiast jest rozszerzeniem materiału wideo – znajdziesz tu więcej informacji.

Dla pacjentów:

1. Film pomoże Ci zrozumieć, co dzieje się podczas diagnostyki i na jakie badania możesz zostać skierowany.
2. Artykuł dostarcza dodatkowych wyjaśnień,  zwłaszcza jeśli wideo było dla Ciebie za szybkie lub zbyt techniczne.
3. Znajdziesz tu również ciekawostki i definicje medyczne wyjaśnione prostym językiem.

Od czego zaczynamy? Etapy diagnostyki

1. Badanie PSA

To podstawowe badanie krwi, które mierzy poziom antygenu specyficznego dla prostaty. Podwyższone PSA może wskazywać na konieczność dalszej diagnostyki – choć nie zawsze oznacza raka.

2. Konsultacja urologiczna

Lekarz wykonuje badanie palpacyjne prostaty (per rectum). Jeśli wyczuwa nieprawidłowości lub PSA jest podwyższone, pacjent kierowany jest na dalsze badania.

3. Rezonans magnetyczny prostaty (MRI)

To obrazowanie o wysokiej precyzji, które pozwala ocenić lokalizację oraz potencjalny zasięg podejrzanych zmian.

4. Biopsja fuzyjna

To nowoczesna metoda polegająca na „nakładaniu” obrazu z rezonansu na obraz USG, co pozwala precyzyjnie pobrać wycinki z najbardziej podejrzanych miejsc. Dzięki temu ryzyko fałszywie ujemnych wyników jest znacznie niższe niż w przypadku klasycznej biopsji.

Co dalej? Interpretacja wyników i decyzja

Na podstawie wyników biopsji, lekarz określa złośliwość nowotworu według skali Gleasona / ISUP. Od tego zależy strategia postępowania:

• Gleason 6 (ISUP 1): rak o niskim ryzyku. W wielu przypadkach wystarczy baczna obserwacja – bez konieczności wprowadzenia natychmiastowego leczenia.
• Gleason 7 i wyższe: zmiany średniego lub wysokiego ryzyka. Wówczas wskazane jest leczenie radykalne – operacyjne lub radioterapia.

WARTO PRZYPOMNIEĆ!

Skala Gleasona – co oznaczają liczby?

Skala Gleasona to system klasyfikacji złośliwości raka prostaty. Opiera się na ocenie, jak bardzo komórki nowotworowe różnią się od zdrowych komórek gruczołu krokowego.

• Gleason 6 (3+3) – nowotwór o niskim ryzyku (ISUP 1)
• Gleason 7 (3+4 lub 4+3) – rak o pośrednim ryzyku (ISUP 2–3)
• Gleason 8–10 (4+4, 4+5, 5+4, 5+5) – nowotwory o wysokim ryzyku progresji (ISUP 4–5).

Co to jest ISUP 1?

ISUP to klasyfikacja opracowana przez Międzynarodowe Towarzystwo Patologii Urologicznej. Zastępuje klasyczną ocenę Gleasona i dzieli nowotwory prostaty na 5 grup ryzyka:

• ISUP 1 = Gleason 6 (3+3) – zmiana niskiego ryzyka, zwykle nie wymaga natychmiastowego leczenia.
• ISUP 2–5 – coraz wyższe ryzyko progresji, gdzie leczenie jest zazwyczaj konieczne.

Ciekawostki

Dla specjalistów :

Biopsja fuzyjna pozwala zmniejszyć liczbę niepotrzebnych klasycznych biopsji – a jednocześnie zwiększyć trafność diagnostyczną dla zmian o wysokim ryzyku. Coraz więcej ośrodków wdraża ją jako standard.

Dla pacjentów:

Rak prostaty we wczesnym stadium często nie daje żadnych objawów. Dlatego badania PSA po 50. roku życia są kluczowe – mogą wykryć nowotwór, zanim zaczniesz odczuwać jakiekolwiek niepokojące objawy.

[Transkrypcja]

„Jak rozpoznać raka prostaty?

Raka prostaty głównie rozpoznaje się na podstawie obrazu PSA i spotkania z urologiem.

Jeżeli ten wynik PSA lub badanie palcem przez urologa jest nieprawidłowe, następuje wykonanie rezonansu magnetycznego, który daje nam podejrzenie lokalizacji, miejsca i stopnia, gdzie nowotwór jest umieszczony.

Za tym idzie biopsja fuzyjna, czyli biopsja składająca się z nałożenia obrazu rezonansu i USG, i wynik histopatologiczny, który uzyskujemy na podstawie tej biopsji, daje nam wiedzę na temat potrzeby leczenia.

Jeżeli jest to nowotwór niskiego ryzyka, czyli Gleason 6, na przykład, czyli ISUP1, tak się nazywa w nowej nomenklaturze, to mówimy o tym, że to jest nowotwór niskiego ryzyka i trzeba z pacjentem porozmawiać dość wnikliwie odnośnie tego, czy potrzebuje właściwie w ogóle leczenia tego nowotworu, czy potrzebuje bacznej obserwacji.

Jeżeli jednak nowotwór jest w skali Gleason 7, 3 plus 4, 4 plus 3 lub nawet więcej, leczenie radykalne powinno być zastosowane. Leczenie radykalne pod postacią albo operacji, albo radioterapii.”